به گزارش مشرق، طولانیترین جنگ آمریکا، جنگ و اشغالگری دو دههای در دوران چهار رئیسجمهور این کشور که به بهانه حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آغاز شد، در نهایت بعد از صرف هزینهای سرسامآور و از دست رفتن دهها هزار جان، این روزها به شکلی تحقیرآمیز برای آمریکا به پایان خود نزدیک میشود.
آمار رسمی دولت آمریکا هزینه صرف شده از زمان آغاز جنگ افغانستان را حدود ۸۸۷ میلیارد دلار برآورد میکند اما پروژه «هزینههای جنگ» دانشگاه براون تخمین زده که هزینه کلی این جنگ ۲.۲۶ تریلیون دلار بوده است. صرف هزینه بالغ بر دو تریلیون دلار در ۲۰ سال گذشته به معنی صرف مبلغ ۳۰۰ میلیون دلار در روز به مدت دو دهه در این جنگ است.
هزینههای انسانی جنگ افغانستان
طبق دادههای پروژه هزینههای جنگ در دانشگاه براون که هزینههای پنهان جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر را مستند میکند، از سال ۲۰۰۱ تا نیمه ماه آوریل امسال، ۲۴۱ هزار نفر در نتیجه مستقیم جنگ افغانستان کشته شدهاند که شامل دستکم ۷۱ هزار و ۳۴۴ غیرنظامی میشود. این آمار کلی، مرگومیرهای شامل مرگ ناشی از بیماری، نداشتن دسترسی به غذا، آب، زیرساخت یا سایر پیامدهای غیر مستقیم جنگ را شامل نمیشود.
بر اساس آمار سازمان ملل متحد، این جنگ همچنین دو میلیون و ۷۰۰ افغان را مجبور به فرار به خارج از کشور کرده که بیشتر آنها به ایران، پاکستان و اروپا رفتهاند. چهار میلیون نفر دیگر هم در داخل افغانستان آواره شدهاند.
تلفات جنگ در بین نیروهای ارتش و پلیس افغانستان هم ۷۸ هزار و ۳۱۴ نفر برآورد شده است. همچنین ۸۴ هزار و ۱۹۱ نیروی طالبان و سایر شبهنظامیان مخالف کشته شدهاند.
به گفته ناظران سازمان ملل متحد، در درگیریهای افغانستان در مجموع ۷۲ روزنامهنگار و ۴۴۴ امدادگر هم جان خود را از دست دادند.
در همین حال، به گفته وزارت دفاع آمریکا، از سال ۲۰۰۱ تاکنون ۲ هزار و ۴۴۲ نظامی آمریکایی در جنگ کشته و ۲۰ هزار و ۶۶۶ نفر زخمی شدهاند. تخمین زده میشود که بیش از سه هزار و ۸۰۰ پیمانکار امنیتی خصوصی آمریکایی هم از کشتهشدگان این جنگ هستند.
بر اساس گزارش وب سایت iCasualties، جنگ و درگیریهای افغانستان همچنین باعث کشته شدن هزار و ۱۴۴ نفر از نیروهای ائتلاف ناتو شده است.
هزینههای مالی سرسامآور جنگ افغانستان
بر اساس پروژه هزینههای جنگ، ایالات متحده مجموع ۲.۲۶ تریلیون دلار برای جنبههای مختلف در جنگ افغانستان هزینه کرده است.
طبق آمار بازرس کل ویژه ایالات متحده آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار)، واشنگتن از سال ۲۰۰۲ بیش از ۱۴۳ میلیارد دلار به هدف «ملتسازی» در مقیاس گسترده در افغانستان اختصاص داد. از این میزان، ۸۸ میلیارد دلار صرف آموزش، تجهیز و تامین مالی نیروهای نظامی و پلیس افغانستان شد.
برخلاف جنگهای دیگر در تاریخ آمریکا، ایالات متحده برای تامین مالی جنگ در افغانستان وامهای هنگفت گرفته و فقط حدود ۵۳۰ میلیارد دلار سود پرداخت کرده است.
همچنین بر اساس آمار پروژه هزینههای جنگ، ۲۹۶ میلیارد دلار برای مراقبتهای پزشکی و دیگر خدمات به کهنه سربازان، پرداخت کرده است.
هدررفت هزینهها
به گفته بازرس کل ویژه ایالات متحده، بسیاری از میلیاردها دلاری که صرف پروژههای عظیم زیرساختی در افغانستان شد، در واقع به هدر رفت زیرا از آن جا که افغانستان نتوانست کمکهای مالی را جذب کند، کانالها، سدها و بزرگراهها خراب شدند، بیمارستانها و مدارس تازه ساخته خالی ماندند و بدون نظارت مناسب، پول ایالات متحده باعث ایجاد فسادی شد که عملکرد و مشروعیت دولت افغانستان را تضعیف کرد.
در طول این سالها، با وجود کارزارهای پرهزینه مبارزه با مواد مخدر، صادرات تریاک از افغانستان به بالاترین حد خود رسید. به رغم صرف میلیاردها دلار برای تجهیز و آموزش نیروهای امنیتی افغانستان، طالبان میزان قلمروی تحت کنترل خود را افزایش دادند و در کمتر از یک هفته توانستند بر کابل مسلط شوند.
با وجود صرف هزینههای هنگفت برای ایجاد شغل و رفاه، نرخ بیکاری در افغانستان حدود ۲۵ درصد است و نرخ فقر که در طول این سالها در نوسان بوده، به گفته بانک جهانی تا سال ۲۰۲۰ به ۴۷ درصد رسید.
هزینههای جانی و مالی خروج آمریکا از افغانستان برای مردم
به طور کلی، شکست جاهطلبیهای آمریکا در جنگ ۲۰ ساله، مردم و ارتش افغانستان را در وضعیتی قرار داد که به دنبال پیشروی طالبان هیچ انگیزهای برای ایستادگی در دفاع از دولت فاسد کشورشان نداشتند.
حتی خروج آمریکا هم برای مردم افغانستان هزینه داشته و در انفجارهای روز پنجشنبه اطراف فرودگاه کابل دهها نفر از شهروندان این کشور به همراه ۱۳ نظامی آمریکایی کشته شدند.
خروجی بیبرنامه که مردم افغانستان را بعد از تحمل ۲۰ سال اشغالگری دوباره به جای اول بازگردانده و در مقابل آنها چشماندازی نامشخص را قرار داده و یکبار دیگر ثابت کرده آمریکا قابل اتکا نیست.
در طرف دیگر، مردم آمریکا هم این روزها در آستانه بیستمین سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر و در حالی که هنوز از جان فرزندانشان در افغانستان هزینه میدهند، از خود میپرسند چه چیزی بعد از ۲۰ سال جز بدهیهایی که فرزندان آنها باید تا چند نسل بابت جاهطلبیها و شرارتهای رهبران خود پرداخت کنند، به دست آوردند؟